به قلم حجت الاسلام غلامرضا نوادری
از جمله حقوق حیوان در اسلام این است که «هر گونه آزار حیوان ممنوع است» (رسائل فقهی، محمدتقی جعفری، 1380ش، ص 118) و در باره سر بریدن حیوان نیز باید طوری باشد که حیوان کمترین درد را بکشد و پیش از کشتن نباید آن را ترساند.
در رساله توضیح المسائل آمده است:
«چند چیز در سر بریدن حیوانات مستحب است:… سوم پیش از کشتن حیوان آب جلوى آن بگذارند. چهارم کارى کنند که حیوان کمتر اذیت شود، مثلا کارد را خوب تیز کنند و با عجله سر حیوان را ببرند». (توضیح المسائل فارسی، امام خمینی، ص 363، مساله 2599)

اما موبدان کهن بر این باور بودند که باید پیش از سربریدن گوسفند، آن را با چوب بزنند. خبر این بی رحمی در کتاب دینکرد پنجم آمده است. بُخت ماری از آذرباد فرخ زادان می پرسد:
«گوسفند را در هنگام کشتن و پیش از کارد چرا باید چوب زد؟» (کتاب پنجم دینکرد، به کوشش آموزگار و تفضلی، 1386ش، ص 78، فصل 23، پرسش 23).
موبد آذرباد فرخ زادان در پاسخ گوید:
«دلیل چوب زدن به گوسفند، پیش از به کار بردن کارد، همراه با دیگر (کارهایی که) در این مورد باید انجام داد، این است: این کار بجز فایده ی آیینی که در پاک کردن چند دروج (در بر دارد)، خصوصا برای آن است که ترس بسیار و بدمزگی (پیدا نشود)». (همان، ص 100، فصل 24، پاسخ 23).
همانطور که دیده می شود چوب زدن به گوسفند پیش از سر بریدن سه فایده دارد 1- دروج را پاک می کند. 2- ترس بسیار گوسفند را از بین می برد. 3- مانع بد مزگی گوشت گوسفند می شود.

یادآوری
در دانشنامه مزدیسنا، اشیدری، ص 278 واژه «دروج» این گونه توضیح داده شده:
«دروغ، دیو ناراستی، و از آن دیوی ماده که نماینده نادرستی است اراده شده است».

کتاب پنجم دینکرد ص 78

کتاب پنجم دینکرد ص 100